कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) विश्वमा महामारीको रुपमा फैलिएको छ । नेपाल पनि कोरोना भाइरसबाट अछुतो रहन सकेको छैन । नेपालमा कोरोना संक्रमणका कारणले दुई जनाको मृत्यु समेत भैसकेको अवस्था छ । कोरोना भाइरस संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि नेपाल सरकारले जेठ २० गतेसम्म लकडाउन गरेको छ । त्यसलाई कार्यान्वयन गर्नका लागि बाँकेका सबै पालिकाहरुले आफ्नो आफ्नो सिमा क्षेत्रहरुलाई कडाई गरिरहेका छन् । कोहलपुर नगरपालिकाले कोरोना भाइरस रोकथाम र विपन्न वर्गहरुका लागि राहत कार्यक्रम वितरण समेत गरिरहेका छन् । यसै सन्र्दभमा वडास्तरमा के कस्ता प्रयासहरु भइरहेका छन् भनेर डिल्ली शाहीले कोहलपुर नगरपालिका वडा नम्बर १३ का वडाध्यक्ष ओम प्रकाश वलीसँग गरेको कुराकानी ।
१. कोरोना भाइरसको संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि वडा कार्यालयबाट के कस्ता कार्यहरु भइरहेका छन् ?
सर्वप्रथम, यो विषम परिस्थितिमा यहाँहरुको हाम्रो आवाजलाई जनताहरुको समक्ष पु¥याउने काम गर्नुभएकोमा धन्यवाद दिन चाहान्छु । अहिले विश्व नै ठुलो महामारी फैलिएको छ । नेपाल सरकारले कोरोना भाइरसको संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रण गर्नेका लागि लकडाउनलाई प्रभावकारी रुपमा लागु गर्नका लागि सबै प्रशासनलाई अनुरोध समेत गरेको छ । त्यसलाई पूर्ण रुपमा लागु तथा कार्यान्वयन गर्नका लागि कोहलपुर नगरपालिका र हाम्रो वडा कार्यालयबाट निरन्तर लागिरहेका छौं । हाम्रो वडामा पनि कोरोना रोकथाम र लकडाउनलाई प्रभावकारी बनाउनका लागि बाहिरबाट कुनै पनि अपरीचित व्यक्तिलाई वडामा प्रवेश निषेध गरिएका छौं । कोरोना संक्रमण क्षेत्रबाट आएको तर चिनेका मानिस रहेछ भने त्यसको कोरोना संक्रमण चेकजाँच तथा स्वास्थ्य परीक्षण गरि वडामा प्रवेश गराउने गरेका छौं । वडा कार्यालयमा सर्वदलिय बैठकबाट वडामा रहेका बाटाहरु पूर्ण रुपमा बन्द समेत गर्ने निर्णय गरेका छौं । ताकी बाहिरबाट कुनै पनि व्यक्ति आउन बन्देज होस् भनेर त्यसमा पनि स्वयमसेवकहरु खटाएका छौं । कोरोना संक्रमणबाट बच्न र रोकथाम गर्नेका लागि विभिन्न सूचनाको माध्यमबाट वडाबासीहरुलाई सचेतना गराईरहेका छौं ।
२. कोरोना संक्रमण फैलिएका क्षेत्रबाट तपाईको वडामा लुकिछिपी प्रवेश गर्न सक्ने सम्भावना हुनसक्छ । यसतर्फ वडा कार्यालयले के गरिरहेको छ ?
अहिलेसम्म हाम्रो वडामा कुनै पनि बाहिरबाट प्रवेश गर्ने पाएको छैन । हामी १८ घण्टासम्म वडा कार्यालयका गतिविधिसँग विताइरहेको छु । बाहिरबाट आएका भनेका काठमाण्डौ र दोलखाबाट आएका थिए । उनीहरुलाई कोहलपुर चौराहामा राखिएको हेल्थ डेक्समा लागि स्वास्थ्य परीक्षण गरेपछि उनीहरुलाई घर पठाइएको छ । अहिले भारतबाट आउनका लागि मलाई निकै फोन आएका छन् तर उनीहरुलाई जुन स्थानमा हुनुहुन्छ त्यही बस्नुहोस् भनेको छु तर हाम्रो चुलो नबल्ने भैसक्यो अब के गर्ने भन्दै फोन गरिरहेका छन् । वडा कार्यालयबाट पहल गरी नेपालमा ल्याउनका लागि प्रेसर समेत दिने गरेका छन् । भारतमा रहेका वडाबासीहरुलाई सक्दो नेपालबाट भारतीय राजदुतमार्फत सहयोग गर्ने विश्वास समेत दिएको छु ।
३. वडाबाट कति घरपरिवारलाई राहत वितरण गर्नुभयो र कसरी राहत वितरण गरिरहुनुभएको छ ?
हाम्रो वडामा पहिलो चरणमा २०४ जनालाई राहत वितरण गरिएको थियो । सोही परिवारलाई ११ सयका दरले वितरण गरेका थियांै । कोहलपुर नगरपालिकाबाट ६÷७ लाख बराबरको रकम आएको थियौं र हामीले खरिद गर्ने कोटेशन माग गरेका थियांै । प्रति घरधुरीलाई १५ केजी चामल, २ केजी दाल, १ केजी नुन, १ केजी तोरीको तेल दिएका थियौं । अब दोस्रो चरणको राहत वितरण गर्ने कार्य भैरहेको छ । वडामा १० वटा टोलहरु रहेका छन् दोस्रो चरणको राहत सिम्ररी र भरैयामामा सकिएको छ भने खड्कवारमा हुनेछ । हामीले दोस्रो चरणमा ५ सय ३४ घरधुरीलाई राहत वितरण गर्नेछौं ।
४. कयाँै ठाउँमा राहत वितरण गर्दा वास्तविक पीडित भन्दा पहुँचवालाहरुले पाए भन्ने गुनासाहरु पनि आएका छन् । वडामा के छ नी ?
हाम्रो वडामा सामान्य गुनासाहरु आएका छन् तर नआएका होइनन् । तर साथीहरुले कसरी बुझ्नुभयो तर मैले सबै टोलबाट १÷१ जनाको प्रतिनिधि खटाएको छु र उहाँहरुलाई तपाईहरुको गाउँमा रहेका विपन्न परिवारका घरधुरी र परिवारको संख्याको रेकर्ड ल्याउन निर्देशन समेत दिएको हुँ । पहिलो चरणमा भने कमजोरी भएकै हो । हामीसँग पहिलो चरणमा राहत वितरण कसरी गर्ने भन्ने मापदण्ड थिएन तर अहिले बनिसकेको छ । त्यही अनुसार बनाएका थियौं । मापदण्डमा स्थायी शिक्षक, पक्की घर भएको, ५ कठ्ठा भन्दा बढि हुनेलाई राहत नदिने भनिएको छ । तर सिम्ररीमा भने त्यहाँका बासिन्दाहरुले विवाद हुने गरी वितरण गरेका रहेछन् । काम गर्दे गर्दा समस्या हुन्छ नहुुने होइन् तर आफ्नो गाउँटोलमा सबै चिनेका हुन्छन् को गरिखाने हो र को चाँही हुने खाने भनेर । त्यसमा राप्रपाबाट भिम बहादुर डाँगी, नेकपाबाट गगन सिंह राना, नेपाली काँग्रेसबाट डम्बर बहादुर खड्का रहेका छन् । तर अहिले सम्म मैले कुनै पार्टी भनेर राहत वितरण गरेको छैन् ।
६. लकडाउनका कारणले ककृषकहरु निकै मर्कामा परिरहेका छन् । यसतर्फ वडा कार्यालले के गरिरहेको छ ?
हाम्रो वडाको भरैयामा तरकारी उत्पादन हुन्छ । दुग्ध पनि उत्पादन हुन्छ । तर बजार सम्म पुग्न सकेको छैन् । पहिले नेपालगञ्जबाट दुग्ध लिन आउने गरेका थिए तर नेपालगञ्जमा कोरोना संक्रमण पुष्ठी भएपछि दुग्ध लिन आउने व्यक्तिलाई रोकेपछि किसानहरुलाई समस्या परेको छ । कोहलपुर नगरपालिकाले पनि यसबारे कुनै चासो देखाएको छैनन भने हाम्रो वडा कार्यलयले पनि त्यसतर्फ कुनै कार्य गर्नु सकेको छैन । अहिले किसानहरु निकै कर्ममा परिरहेका छन् । हाम्रो वडा नै स्माट कृषि हो । तर धेरै किसानहरुको दुग्ध खेर जाने देखिएपछि वडा कार्यालयले हातमा पञ्जा लगाई दुग्ध लिन आउनुहोला भनी बोलाएका थियौं ।
७. अत्यमा वडाबासीलाई के भन्न चाहानुहुन्छ ?
कोरोना भाइरस (कोभिड—१९) कारणले विश्व नै महामारीमा फैलिएको छ । महामारीले नेपाललाई पनि छुट्न सकेको अवस्था छैनन् । महामारीबाट बच्न र रोकथाम गर्नेका लागि नेपाल सरकारले लकडाउनको पूर्ण रुपमा कार्यन्वयन गराई राखेका छौं । वडाबासीहरुलाई वडाबाट प्रसारण गरिएको सूचनालाई आधारमानी आत्यावश्यक काम बाहेक घर बाहिर नस्किन अनुरोध गर्दछु । वडा कार्यालयमा बाहिरबाट खसी, बोका, तथा अपरिचित व्यक्तिलाई समेत प्रवेश गर्ने नदिन अनुरोध समेत गर्दछु ।